Ngày nay, bệnh chân tay miệng ở trẻ đã trở nên rất phổ biến và thường gặp. Đây được xem là một căn bệnh lành tính nhưng nếu phát hiện muộn và không được chữa trị kịp thời thì sẽ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm, nghiêm trọng, gây ảnh hưởng xấu tới sức khỏe, đặc biệt là trẻ em. Vậy những biến chứng tay chân miệng là gì? Chúng nguy hiểm và có tác động như thế nào tới sức khỏe. Vậy nên bài viết dưới đây sẽ là những thông tin hữu ích giúp các bậc phụ huynh hiểu rõ thêm về bệnh tay chân miệng ở bé nhé!
Bệnh tay chân miệng là gì?
Bệnh tay chân miệng là một dạng bệnh truyền nhiễm cấp tính, thường gặp phải ở trẻ em, do vi rút tay chân miệng gây nên. Bệnh tay chân miệng thường rải rác quanh năm ở hầu hết mọi nơi, dễ bùng phát mạnh vào khoảng thời gian giao mùa, có xu hướng tăng cao từ tháng 3-5 và 9-12 hàng năm.
Vi rút gây bệnh chính là Enterovirus 71(EV71) và Coxsackievirus A16. Coxsackievirus A16 thường gặp ở các triệu chứng thể nhẹ, ít biến chứng về thần kinh và thường tự khỏi sau vài ngày. Còn đối với Enterovirus 71(EV71) sẽ gây nặng hơn, có nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm màng não, viêm phổi, viêm cơ tim,… và có khả năng gây tử vong. Ngoài hai loại trên thì vẫn có một số chủng virus khác như: Coxsackie A4-A7, A9, A10 hoặc virus Coxsackie nhóm B (B1-B3, và B5).
Nguồn lây chính là từ nước bọt, dịch tiết mũi họng, phỏng nước, phân của người bị nhiễm bệnh, nên sẽ rất dễ lây lan nhanh.
Các dấu hiệu nhận biết bệnh tay chân miệng
Dấu hiệu nhận biết của bệnh tay chân miệng sẽ tùy thuộc vào từng giai đoạn, thường gặp nhất là các biểu hiện sau đây:
Giai đoạn ủ bệnh
Sẽ diễn ra từ 3-7 ngày và chưa có các dấu hiệu cụ thể.
Giai đoạn khởi phát
Sẽ kéo dài khoảng từ 1-2 ngày, dễ thấy được những triệu chứng như sau:
- Đau họng.
- Trẻ sẽ phát sốt nhẹ, người mệt mỏi hoặc nặng hơn là sốt cao liên tục trên 2 ngày (38-39ºC).
- Chảy nước bọt nhiều.
- Gây biếng ăn, lười ăn ở trẻ.
- Đau rát, tổn thương ở vùng răng và miệng,
- Tiêu chảy vài lần, ói nhiều.
- Trẻ dễ quấy khóc, hay bị hoảng hốt.
Giai đoạn toàn phát
Sẽ kéo dài liên tục khoảng sau 3-10 ngày, sau khi có những triệu chứng phát bệnh. Gồm có các triệu chứng điển hình như:
- Loét miệng: xuất hiện các vết loét đỏ, phỏng nước với đường kính khoảng 2-3mm, dễ vỡ. Khi vỡ sẽ gây ra cảm giác đau khiến trẻ dễ quấy khóc.
- Phát ban dạng phỏng nước: thường xuất hiện ở lòng bàn tay, bàn chân, mông, đầu gối. Ban đầu sẽ xuất hiện các nốt ban hồng với đường kính vài mm, nổi trên bề mặt da và sau đó sẽ thành bóng nước. Bóng có chứa nhầy dịch, màu xám, hình bầu dục. Chúng có thể mọc lồi hoặc ẩn, sờ sẽ thấy cộm, không có cảm giác đau hay ngứa và nếu vỡ ra sẽ gây đau đớn cho trẻ em.
Có thể để lại vết thâm trên cơ thể, hiếm khi loét hoặc bội nhiễm.
- Trên mông của trẻ nhỏ, trẻ sơ sinh sẽ xuất hiện tình trạng rộp da, mụn lở.
- Trẻ có thể sốt nhẹ và nôn mửa, biếng ăn, quấy khóc,…
- Nếu sốt cao và thường xuyên nôn mửa sẽ rất dễ dẫn đến các biến chứng như: thần kinh, tim mạch, hô hấp (xuất hiện sau 2-5 ngày của bệnh).
- Dễ bị rối loạn tri giác, lên cơn co giật, mê sảng.
Ngoài các triệu chứng điển hình được nêu trên thì tùy vào cơ địa, bệnh tay chân miệng có thể xuất hiện thêm các dấu hiệu khác như:
- Bóng nước rất ít, xen kẽ nốt hồng ban hoặc chỉ mỗi hồng ban, loét miệng.
- Trẻ em thường sẽ quấy khóc, bỏ ăn, ăn kém, chảy dãi nhiều, li bì,… hoặc ảnh hưởng tới thần kinh sẽ dễ giật mình khi ngủ hoặc co giật, hôn mê.
- Ngoài ra cơ thể có thể bị suy hô hấp, người tím tái,… là những dấu hiệu liên quan tới biến chứng của phổi.
Giai đoạn lui bệnh
Sau khoảng 3-5 ngày, thường trẻ em sẽ được hồi phục hoàn toàn nếu không gặp phải các biến chứng tay chân miệng. Sau khi khỏi bệnh, cơ thể của trẻ sẽ tạo nên cơ chế miễn dịch với chủng vi rút tay chân miệng (virus gây bệnh).
Nếu phụ huynh, người thân phát hiện trẻ có những dấu hiệu trên thì cần đưa tới cơ sở y tế để được tư vấn, thăm khám, theo dõi điều trị cụ thể và kịp thời.
Bệnh tay chân miệng lây qua con đường nào?
Vi rút tay chân miệng có khả năng lây lan rất nhanh, có thể truyền trực tiếp thông qua chất tiết từ mũi, miệng, phân, nước bọt, qua đường miệng của trẻ bị bệnh. Ngoài ra người mắc bệnh có khả năng phát tán, lây lan virus trong giai đoạn ủ bệnh và thời gian lây nhiễm có thể kéo dài vài tuần vì virus vẫn còn tồn tại nhiều trong nước bọt và phân.
Các con đường lây truyền vi rút tay chân miệng là:
- Chất dịch tiết từ mũi, họng (nước mũi, nước bọt, đờm,…) do hít, nuốt phải từ người bệnh khi nói chuyện, ăn uống chung, ho, hắt hơi,…
- Tiếp xúc trực tiếp với các vật dụng nhiễm vi rút tay chân miệng như: đồ chơi, tay nắm cửa,… rồi chạm lên mắt, mũi, miệng.
- Lây qua bàn tay của người chăm sóc trẻ.
- Chạm trực tiếp vào bóng nước, mụn nước, phân,.. của người bệnh.
Các biến chứng của bệnh tay chân miệng
Sau đây là một số liệt kê những biến chứng tay chân miệng có thể gây ra và ảnh hưởng tới người bệnh. Thường thì sẽ ít dẫn tới các biến chứng nguy hiểm nếu được phát hiện và chữa trị kịp thời.
Một số trường hợp nếu phát hiện trễ, gây tiến triển nặng sẽ dễ dẫn tới một số biến chứng tay chân miệng nguy hiểm sau đây:
Biến chứng thần kinh
Gồm có: viêm não, viêm màng não, viêm thân não, viêm não tủy,…
- Viêm màng não do vi rút: là tình trạng nhiễm trùng hiếm gặp, viêm ở màng não và dịch não tủy.
- Viêm não: do vi rút gây ra viêm ở não, là tình trạng nghiêm trọng dễ dẫn tới tử vong.
- Liệt chi: gây ra liệt một hoặc nhiều chi, yếu ở cơ thể người bệnh.
- Rung giật cơ: thường xuyên giật mình, hay chới với, nhất là đối với trẻ khi nằm ngửa hoặc bắt đầu ngủ, cơn co giật ngắn khoảng 1-2 giây.
- Bứt rứt, run chi, đi loạng choạng, rối loạn tri giác, mắt nhìn ngược.
- Liệt dây thần kinh sọ não
- Hôn mê kèm theo suy tuần hoàn, suy hô hấp, là biểu hiện của biến chứng nặng.
Biến chứng tim mạch, hô hấp
Gồm có: Viêm cơ tiêm, tăng huyết áp, suy tim và trụy mạch, phù phổi cấp. Các dấu hiệu nhận biết là:
- Mạch đập nhanh (trên 150 lần/phút).
- Biểu hiện rối loạn vận mạch, nổi vân tím, tứ chi lạnh, dễ đổ mồ hôi.
- Huyết áp tăng cao, sau đó có thể không đo được mạch và huyết áp.
- Khó thở, khò khè, thở nhanh, không đều.
- Phù phổi cấp: sùi bọt hồng, da tím tái, khó thở, nội khí quản lẫn máu hay bọt hồng, phổi có nhiều ran ẩm.
Bài viết trên là những thông tin tổng hợp về một số nguy cơ lây bệnh cũng như những biến chứng tay chân miệng có thể gặp phải ở trẻ em. Vì vậy, các bậc phụ huynh tuyệt đối không được, chủ quan lơ là trong việc theo dõi và phát hiện các dấu hiệu nhiễm bệnh để có thể kịp thời khám và chữa trị cho trẻ, hạn chế tối thiểu tình trạng bệnh diễn biến nặng và dẫn tới các biến chứng nguy hiểm khác, rất dễ ảnh hưởng tới tính mạng.
Để lại một phản hồi